Czym jest estoński CIT?

Estoński CIT to zryczałtowany podatek dochodowy dla spółek, będący nowoczesną i prostszą niż klasyczna formą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Obecny jest w Polsce od 2021 roku i zapewnia przedsiębiorstwom m.in.:

• brak konieczności prowadzenia rachunkowości podatkowej,
• brak konieczności ustalania podatkowych kosztów uzyskania przychodów,
• brak konieczności obliczania odpisów amortyzacyjnych.

To, co wyróżnia estoński CIT od klasycznej formy opodatkowania to fakt, że nie ma tutaj obowiązku opłacania comiesięcznych zaliczek. Podatek odprowadzany jest wyłącznie w momencie wypłaty zysku ze spółki (np. pod postacią dywidendy).

Jego największą zaletą jest jednak wysokość samej stawki podatku, jaką należy opłacić w momencie, gdy zajdzie taka potrzeba. W przypadku tzw. małego podatnika będzie ona wynosiła 20%, w przypadku dużego podatnika – 25%. W porównaniu z klasycznym CIT (dla stawek odpowiednio 26,29% i 34,39%) daje to znaczną oszczędność podatkową, która może zostać wykorzystana np. na firmowe inwestycje.

Estoński CIT w polskim prawie podatkowym

Możliwości, jakie daje estoński CIT, sprawiły, że wiele firm postanowiło skorzystać z tej formy opodatkowania podatkiem dochodowym. Jednakże w przeciwieństwie do klasycznej formy, gdzie podstawą do wyliczenia należności wypłacanej do urzędu skarbowego jest różnica między przychodami a kosztami, sprawa wygląda nieco inaczej. Z tego też powodu nim zdecydujemy się na wybór tego sposobu, warto wiedzieć, w jaki sposób należy ustalić podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W przypadku estońskiego CIT cały dochód przedsiębiorstwa jest na bieżąco opodatkowany, a więc nie ma tu sytuacji, w której płacimy zaliczki na CIT, a kwestia ewentualnych nadpłat lub niedopłat rozliczana jest na koniec roku obrotowego.

Zgodnie z przepisami prawa, dochód musi zostać opodatkowany w następujących przypadkach:

• przeznaczenia zysku firmy na dywidendy wypłacane wspólnikom,
• przeznaczenia zysku na pokrycie straty w ubiegłych latach,
• rozdysponowania dochodu z tytułu zysku netto.

W tym ostatnim wariancie wspomniany zysk netto (zgodnie z art. 29c pkt 4 Ustawy o CIT) ustalany jest na podstawie przepisów o rachunkowości i podlega opodatkowaniu w sytuacji, w której został wypłacony udziałowcom lub akcjonariuszom.

Które dochody przedsiębiorstwa podlegają opodatkowaniu zgodnie z estońskim CIT-em?

Wiemy już, w których sytuacjach następuje opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych w spółkach rozliczających się przy pomocy estońskiego CIT. Warto wiedzieć także, w którym momencie dochód przedsiębiorstwa będzie podlegał opodatkowaniu. Zgodnie z przepisami, kwalifikują się do tego:

• ukryte zyski zdefiniowane w Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 28m ust. 3), do których należą m.in. pożyczki udzielane akcjonariuszom, udziałowcom lub wspólnikom, świadczenia wykonywane na rzecz fundacji, darowizny, świadczenia wypłacane wspólnikowi w przypadku zmniejszenia jego udziału kapitałowego w spółce,
• wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą (np. wydatki związane z użytkowaniem przez pracowników samochodów służbowych do celów prywatnych),
• nieujawnione operacje gospodarcze, czyli operacje nieujęte na czas w księgach rachunkowych.

Skorzystanie z estońskiego CIT zapewnia spółce szereg korzyści. Po pierwsze – pozwala zmniejszyć zobowiązania podatkowe związane z podatkiem dochodowym. Po drugie – zapewnia łatwiejszą dokumentację poprzez brak konieczności przygotowywania w każdym miesiącu rachunkowości podatkowej. Po trzecie – pozwala opłacać podatek dochodowy wyłącznie w momencie, w którym nastąpiła wypłata zysków poza strukturę spółki.

To z kolei sprawia, że przedsiębiorstwa działające w estońskim CIT są w stanie skuteczniej przeznaczać dodatkowe środki m.in. na rozwój oraz inwestycje pozwalające zachować przewagę konkurencyjną.