Czym jest znak towarowy?

Ustawa o prawie własności przemysłowej w zaktualizowanym art. 120 ust. 1 głosi, że „znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony”. Oznacza to znakiem towarowym może być zarówno znak słowny, znak graficzny, znak słowno-graficzny, ale też sygnał dźwiękowy, kolor czy hologram. Teoretycznie może być to nawet smak lub zapach, choć w tym przypadku orzecznictwo unijne wskazuje, że opis zapachu lub smaku nie jest obiektywny i dokładny, więc nie może zastąpić reprezentacji. Słynnym wyjątkiem jest „the smell of fresh cut grass” uzyskany przez producenta piłek tenisowych.

Wspomniana ustawa wyróżnia przede wszystkim wyrazy, włącznie z nazwiskiem, rysunki, kolory, formy przestrzenne oraz litery i cyfry, jak również dźwięki. W praktyce przedsiębiorcy najczęściej rejestrują nazwę firmy, logo i domenę internetową.

Jak chronić znak towarowy - procedura

Dobrą wiadomością dla przedsiębiorców jest to, że rejestracja znaku towarowego nie jest skomplikowana. Przede wszystkim należy zadbać, by nabyć autorskie prawa majątkowe od twórcy lub pomysłodawcy znaku. Jeśli więc znak towarowy wykonał lub wymyślił pracownik, copywriter, grafik lub inna osoba, to koniecznie trzeba podpisać umowę przenoszącą autorskie prawa majątkowe na przedsiębiorcę. Należy przy tym rozróżnić autorskie prawa osobiste i autorskie prawa majątkowe, które reguluje Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Te pierwsze są niezbywalne i przysługują twórcy bez konieczności spełniania jakichkolwiek formalności, natomiast te drugie dotyczą prawa do korzystania z utworu, w tym wypadku znaku towarowego i rozporządzania nim oraz wynagrodzenia za korzystanie z niego. I właśnie to prawo przedsiębiorca musi nabyć. Chcąc złożyć wniosek o ochronę znaku towarowego warto sprawdzić czy podobny znak nie jest już objęty ochroną. Można to zrobić korzystając ze strony TMview. Trzeba też wziąć pod uwagę poprawność znaku, tak aby na przykład nie zawierał symboli religijnych lub państwowych. Kolejny krok to zgłoszenie znaku towarowego do Urzędu Patentowego RP. Wniosek o udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy można złożyć osobiście lub wypełnić go przez internet.

Kolejne kroki przeprowadza Urząd Patentowy RP

Złożony wniosek jest badany pod kątem formalno-prawnym oraz merytorycznym. Jeśli zostanie zaakceptowany to informacja o zgłoszeniu nowego znaku towarowego trafia do Biuletynu Urzędu Patentowego oraz jest upubliczniany w internecie, a wraz z nim dane przedsiębiorcy. Jeśli w ciągu trzech miesięcy nikt nie wniesie sprzeciwu wobec rejestracji znaku towarowego, to znak towarowy zostaje zarejestrowany. Dopiero w tym momencie należy wnieść stosowną opłatę. Decyzja zostaje ogłoszona w Wiadomościach Urzędu Patentowego, a przedsiębiorca otrzymuje świadectwo ochronne znaku towarowego. Cała procedura trwa zazwyczaj około 6 miesięcy.

Korzyści z rejestracji znaku towarowego

Dzięki zarejestrowaniu znaku towarowego możemy korzystać z niego na wyłączność, a to stawia firmę w uprzywilejowanej pozycji szczególnie w przypadku sporów prawnych i sądowych. W prosty sposób można nabyć narzędzie do walki z nieuczciwą konkurencją. Ponadto udzielenie licencji na znak towarowy może być dodatkowym źródłem dochodu dla firmy. Zarejestrowany znak towarowy można nawet sprzedać (również na licytacji komorniczej w przypadku bankructwa)! Posługiwanie się zarejestrowanym znakiem towarowym to też większy prestiż i wiarygodność.

Koszt zgłoszenia znaku towarowego w kraju i na świecie

Za wniosek należy zapłacić 450 zł (przy zgłoszeniu drogą elektroniczną 400 zł) wybierając jedną klasę towarową (każda kolejna klasa to dodatkowe 120 zł). Następnie, po uzyskaniu pozytywnej decyzji, opłacamy jeszcze 400 zł za dziesięcioletni okres ochronny (z możliwością przedłużenia) i 90 zł za publikację o udzielonym prawie ochronnym. Prawo ochronne w tym wypadku obejmuje terytorium Polski i obowiązuje 10 lat od daty formalnego zgłoszenia do Urzędu Patentowego. Alternatywą jest rejestracja znaku towarowego na całą Unię Europejską. W takim wypadku zgłoszenia należy dokonać w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej w Alicante w Hiszpanii. W tym wypadku opłaty to 1000 euro za zgłoszenie znaku lub 850 euro przy zgłoszeniu dokonanym drogą elektroniczną, 50 euro drugą i 150 euro za każdą kolejną klasę towarową.

Chcąc, aby znak towarowy miał ochronę międzynarodową na całym świecie należy najpierw skorzystać z procedury w Urzędzie Patentowym RP lub w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej, a następnie rozszerzyć ochronę znaku, który został już zarejestrowany. Zajmuje się tym Biuro Światowej Organizacji Własności Intelektualnej w Genewie w Szwajcarii. Koszt takiej ochrony to 653 franki szwajcarskie za znak nie przedstawiony w kolorach i 903 franki za znak w kolorach oraz minimum 100 franków za każde państwo, w których oczekujemy dodatkowej ochrony (niektóre państwa żądają podwyższonych opłat np. Turcja). Wydatki związane z uzyskaniem ochrony znaku towarowego można wpisać w koszty firmy. Mimo kosztów warto zarejestrować znak towarowy, ponieważ możemy wiele zyskać.