Praca zdalna w oparciu o nowe technologie informacyjne i telekomunikacyjne

Praca zdalna jest bez wątpienia najczęściej spotykaną formą zatrudnienia poza tymi, które możemy określić jako tradycyjne. Podczas gdy dawniej praca w domu wiązała się z pracami chałupniczymi i zajęciami dodatkowymi, dziś coraz więcej osób wykonuje zdalnie wiele różnych prac. Dotyczy to choćby specjalistów z branży IT, speców od marketingu i reklamy, copywriterów i fachowców z wielu innych dziedzin. Powszechny dostęp do internetu, możliwość zdalnego dostępu do infrastruktury informatycznej firm i popularyzacja wielu nowoczesnych rozwiązań sprawia, że zdalnie można uczyć, prowadzić komunikację PR, projektować, tworzyć strony www, świadczyć usługi doradcze czy tłumaczeniowe i wiele więcej. W przypadku pracy zdalnej opartej na technologiach informacyjnych i telekomunikacyjnych najlepiej sprawdzają się umowy cywilnoprawne i formy współpracy z osobami samozatrudnionymi. Dla pracowników ogromną zaletą jest możliwość pracy z dowolnego miejsca i w dowolnym czasie, elastycznie dostosowując się do rodzaju wykonywanych zadań i harmonogramu pracy, z uwzględnieniem własnego trybu życia. Dla pracodawcy zaletą jest przede wszystkim obniżenie kosztów z tytułu najmu powierzchni biurowych. Ponadto można odnotować większą wydajność pracy i mniejszą ilość absencji chorobowych – pracownik nie traci czasu na dojazdy, w domu może lepiej skoncentrować się na pracy, niż choćby w przestrzeniach typu open space, a do tego lekkie dolegliwości chorobowe czy obowiązki opiekuńcze choćby wobec dzieci nie muszą wykluczać wykonania zadań zleconych przez pracodawcę. Wszystkie te zalety sprawiają, że łatwiej pozyskać do współpracy wysoko wykwalifikowanych pracowników. Jednocześnie pracodawca musi się liczyć z koniecznością dostosowania systemu pracy do potrzeb osób świadczących pracę zdalnie, z uwzględnieniem dostępu do zasobów firmy np. poprzez wdrożenie rozwiązań chmurowych oraz z wprowadzeniem takich rozwiązań, które zapewnią bezpieczeństwo danych, również w warunkach sieci domowej pracowników. Zatrudnianie w oparciu o system pracy zdalnej wymaga też umiejętności współpracy z osobami dostępnymi wyłącznie zdalnie, z założeniem mniejszej kontroli i większego zaufania.

Praca platformowa

Praca platformowa sprawdza się najlepiej w sytuacji, w której zadania przydzielane są z pomocą internetowej platformy, która łączy firmy, organizacje i instytucje z osobami gotowymi świadczyć określone usługi w zamian za wynagrodzenie. Doskonałym przykładem jest Uber czy chociażby HojoClean. Pracodawcy korzystający z platform online zyskują pracowników, którzy szybko wykonają liczne zadania, w różnych lokalizacjach, często odległych. Dzięki platformom można zlecać stale zadania lub doraźnie, bez konieczności podejmowania stałych zobowiązań wobec pracowników. Oczywiście trzeba mieć na uwadze fakt, że pracownicy świadczący pracę platformową nie będą tak dobrze przeszkoleni jak stała kadra, trzeba też liczyć się z dużą rotacją. Ponieważ jest to dość nowa forma pracy w wielu państwach, w tym w Polsce nie ma jasnych regulacji prawnych dotyczącej tej formy zatrudnienia. Dzielenie się pracownikiem Dzielenie się pracownikiem to wyjątkowa sytuacja, w której grupa pracodawców zatrudnia pracowników wspólnie, aby zaspokoić potrzeby kadrowe firm, jednocześnie wspólnie ponosząc odpowiedzialność za pracowników. To rozwiązanie jest podobne do pracowników rekrutowanych w agencjach pracy tymczasowej, choć różni się kilkoma szczegółami. Po pierwsze pracownicy pracują wyłącznie dla tych pracodawców, którzy ich wspólnie zatrudniają, a po drugie tworzenie takiej sieci nie generuje dodatkowych kosztów, jak to się dzieje, gdy do współpracy wchodzi agencja pracy tymczasowej. W tym modelu pracodawcy unikają braków kadrowych w okresie wzmożonej działalności i niezagospodarowania pracowników w okresie przestojów, a pracownicy zyskują bezpieczne i stabilne zatrudnienie przez cały rok. Jest to świetne rozwiązanie dla firm, których dotyczy sezonowość w różnych okresach roku. Niestety wciąż brakuje jednoznacznych uregulowań prawnych dla tej formy zatrudnienia.

Dzielenie stanowiska pracy

Dzielenie stanowiska pracy dotyczy sytuacji, w której pracodawca zatrudnia kilku pracowników do wykonywania określonej pracy w ramach jednego stanowiska. Jest to rozwiązanie optymalne dla osób, które nie chcą lub nie mogą pracować w pełnym wymiarze czasu pracy. W ramach dzielenia stanowiska pracy można zatrudnić pracowników o specjalnych potrzebach, jak choćby osoby niepełnosprawne, studenci, uczniowie czy osoby starsze. Zatrudnienie większej liczby pracowników wiąże się jednak z większą ilością pracy dla działów zajmujących się obsługą kadrowo-płacową. Ponadto konieczne jest wypracowanie właściwych zasad w zakresie współdzielenia odpowiedzialności, doboru optymalnych narzędzi kontrolnych i motywacyjnych, adekwatnych do zaangażowania.
Zarządzanie tymczasowe Coraz chętniej wykorzystywaną formą zatrudnienia jest zarządzanie tymczasowe, w ramach którego firmy zatrudniają w oparciu o kontrakt menedżerski wysoko wykwalifikowanych specjalistów. Dzięki tej formie możliwe jest pozyskanie wsparcia ekspertów do rozwiązania określonego problemu lub wykonania projektu. Firma zyskuje dzięki temu wsparcie kadry z dużym doświadczeniem, które jest niezwykle istotne w przypadku krytycznych sytuacji. Specjalista z zewnątrz jest osobą obiektywną, nie zaangażowaną w wewnętrze relacje i dużo skuteczniej może przeprowadzić liczne działania, takie jak audyt, wprowadzanie zmian czy rozpoczęcie restrukturyzacji skutkującej zbiorowymi zwolnieniami. Wyzwaniem dla firm, chcących korzystać z zarządzania tymczasowego jest właściwe zdefiniowanie zakresu działań, tak aby jak najlepiej wykorzystać potencjał menedżera z zewnątrz, ale jednocześnie, by było to realne do wykonania. Organizacja musi być też przygotowana do współpracy z osobą z zewnątrz, co czasem nie jest łatwym zadaniem.

Inne formy zatrudnienia

Opisane nowe formy zatrudnienia to nie jedyne nietypowe sposoby na rozwiązanie problemów związanych z brakami kadrowymi, koniecznością elastycznego podejścia do zatrudnienia czy chęcią redukcji kosztów. Są to jednak formy, które zyskują popularność. Inne opcje takie jak praca dorywcza, w tym praca tymczasowa i nakładcza, czy też praca portfelowa, są już w Polsce mocno zakorzenione. Z kolei inne – jak praca za talony czy zatrudnienie wspólne na razie w Polsce zupełnie nie występują.