2019-11-13

Specyfika podatkowa różnych form finansowania dłużnego

Bardzo często przedsiębiorstwa w swojej działalności nie mogą polegać wyłącznie na samodzielnie generowanym kapitale. Dlatego próbują pozyskać kapitał od inwestorów lub korzystają z różnych form finansowania dłużnego. Decydując się na dotowanie działalności zarówno z pomocą finansowania kapitałowego, jak i finansowania dłużnego, trzeba pamiętać, że każda z form ma swoją specyfikę podatkową.

Finansowanie dłużne

Własne źródła finansowe, czy też sieć kontaktów tzw. 3F – Friends, Family, Fools, często nie są w stanie wygenerować niezbędnego kapitału na założenie firmy, na jej rozwój i inwestycje czy też na finansowanie płynności. Dlatego wiele przedsiębiorstw stawia na rozmaite formy finansowania dłużnego. Co to są formy finansowania dłużnego? To przede wszystkim kredyty, pożyczki, leasing czy też faktoring. W przypadku leasingu mamy do wyboru leasing operacyjny i leasing finansowy, a każdej z tych form dotyczy inny sposób rozliczeń w zakresie podatku dochodowego.

Leasing operacyjny

Leasing operacyjny, określany również jako leasing usługowy, to forma, która polega na przekazaniu przez leasingodawcę na czas oznaczony prawa do użytkowania określonych składników majątku trwałego i pobieranie z nich pożytku, w zamian za raty leasingowe, które uiszcza leasingobiorca. Zazwyczaj dotyczy on leasingu sprzętu komputerowego, samochodów osobowych i ciężarowych czy też sprzętu specjalistycznego. W takim wypadku przedmiot leasingu usługowego zaliczany jest do składników majątku leasingodawcy i dlatego to on dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Z kolei czynsz leasingowy, wszelkie opłaty wstępne i inne wydatki związane z używaniem przedmiotu umowy są kosztem uzyskania przychodów leasingobiorcy. Warto wiedzieć, że leasing operacyjny dla celów podatku VAT jest traktowany jako usługa, dlatego podatek naliczany jest od każdej raty leasingowej i w takiej formie podlega odliczeniu przez leasingobiorcę.

Leasing finansowy

Leasing finansowy jest traktowany zupełnie inaczej, wszystko dlatego, że w przypadku leasingu kapitałowego przedmiot leasingu zostaje zaliczony do składników majątkowych leasingobiorcy (korzystającego), a nie leasingodawcy, jak dzieje się to w przypadku leasingu operacyjnego. Kolejną różnicą jest fakt, że leasingobiorca do kosztów uzyskania przychodów może zaliczyć jedynie część odsetkową raty leasingowej, natomiast podatek VAT musi uiścić w całości z góry, tuż po odbiorze przedmiotu leasingu, a więc w momencie płacenia pierwszej raty. Dzieje się tak, ponieważ w przypadku leasingu finansowego leasingobiorca po spłaceniu wszystkich rat staje się automatycznie właścicielem przedmiotu leasingu. Różnice pomiędzy leasingiem operacyjnym a finansowym Podsumowując, w przypadku leasingu operacyjnego amortyzacja jest obowiązkiem leasingodawcy, a w przypadku leasingu finansowego – obowiązkiem leasingobiorcy. Ponadto różnią się one czasem trwania umowy, który w wypadku leasingu usługowego musi być dłuższy niż 40% czasu amortyzacji przedmiotu leasingu, a w leasingu finansowym okres trwania umowy to minimum 12 miesięcy. Podatek VAT w leasingu operacyjnym doliczany jest do rat leasingowych, a w leasingu kapitałowym – opłacany z góry wraz z pierwszą ratą. Jeśli zaś chodzi o koszty uzyskania przychodu, to korzystający, którego dotyczy leasing operacyjny zalicza do kosztów raty netto oraz opłatę wstępną, a ten, którego obejmuje leasing finansowy – część odsetkową rat leasingowych i amortyzację. Różnica dotyczy także możliwości wykupu przedmiotu leasingu. Korzystający z przedmiotu podlegającego leasingowi usługowemu ma opcje wykupu zależne od stawki amortyzacji i okresu wykupu, z kolei leasingobiorca, który korzysta z leasingu finansowego ma zagwarantowane, że przedmiot leasingu przejdzie na jego własność w momencie zakończenia spłacania rat leasingu.

Kredyty i pożyczki

Kredyty i pożyczki, w przeciwieństwie do leasingu czy faktoringu, nie podlegają podatkowi VAT. W dodatku koszty pożyczki lub kredytu, które obejmują prowizje, odsetki i inne opłaty, mogą być w całości doliczane do kosztów uzyskania przychodu, o ile środki finansowe zostały w całości przeznaczone na wydatki związane z działalnością gospodarczą, a ich celem było uzyskanie lub zabezpieczenie przychodu. Problematyczne może być jednak rozliczanie kredytów i pożyczek zaciąganych na potrzeby wypłaty dywidendy czy zakup własnych udziałów lub akcji – takie wydatki mogą zostać zakwestionowane.

Faktoring

Najwięcej wątpliwości wzbudza rozliczanie faktoringu. Wszystko dlatego, że problematyczna jest kwestia tego, jak należy traktować środki uzyskane z tej formy finansowania. Jednak w interpretacjach podatkowych dominuje stanowisko, że są to środki, które zostały udokumentowane, jako przychód z tytułu sprzedaży towarów lub usług, tym samym cesja praw nie generuje odrębnego tytułu do powstania przychodu podatkowego. W tym wypadku możliwe do odliczenia od podstawy opodatkowania, są jedynie koszty wynagrodzenia wypłacanego faktorowi. Nadwyżka kosztów finansowania dłużnego Jedną z najważniejszych zmian, które dotyczą rozliczania kosztów finansowania dłużnego, jako koszty uzyskania przychodów, dotyczy wprowadzonego limitu, czyli tzw. nadwyżki kosztów finansowania dłużnego (NKFD). Z wprowadzonych przepisów wynika, że z kosztów uzyskania przychodów należy wyłączyć koszty finansowania dłużnego w części, w której nadwyżka kosztów finansowania dłużnego przewyższa 30% podatkowej EBITDA (zysku operacyjnego przedsiębiorstwa przed potrąceniem odsetek od zaciągniętych zobowiązań, podatków i amortyzacji. Ograniczenie to nie ma zastosowania do nadwyżki kosztów finansowania dłużnego w części nieprzekraczającej kwoty 3 mln zł. wyniku EBITDA.