Pojęcie osoby współpracującej

Członkowie rodziny, a konkretnie małżonek, dziecko własne, przysposobione lub dziecko drugiego małżonka, matka, ojciec, macocha, ojczym oraz osoba przysposabiająca, to osoby, które można zatrudnić jako członków rodziny. Jednocześnie osoby te muszą pozostawać we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracować przy prowadzeniu działalności. Zgodnie z przepisami osobą współpracującą nie są osoby spokrewnione, np. dorosłe dzieci, jeśli prowadzą odrębne gospodarstwo domowe, nawet jeśli mieszkają pod jednym dachem z przedsiębiorcą. W dodatku do osób współpracujących nie należy rodzeństwo, ani dalsi członkowie rodziny.

Zatrudnianie członków rodziny

Współpracę z członkiem rodziny można nawiązać na trzy sposoby.

Po pierwsze zatrudnienie może być oparte o umowę o pracę. Taką osobę należy zgłosić do ZUS z kodem 05 11 XX jako osobę współpracującą. Osoba ta będzie podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym – emerytalnym, rentowym, wypadkowym i zdrowotnym. Może też dobrowolnie zgłosić się do ubezpieczenia chorobowego. Niezależnie od wymiaru etatu składki na ubezpieczenia należy płacić od tej samej podstawy, która dotyczy przedsiębiorcy.

Druga możliwość to zatrudnienie członka rodziny na postawie umowy zlecenia, choć w tej sytuacji przepisy nie traktują współpracy w szczególny sposób i przedsiębiorcę obowiązują te same zasady, co przy zawieraniu umów cywilnoprawnych z innymi pracownikami.

Trzecią opcją jest praca bez jakiejkolwiek umowy. Zgodnie z prawem członek rodziny może pracować bez umowy, jednak nie zawarcie umowy nie zwalnia z obowiązku opłacania składek do ZUS, w dodatku w tym samym wymiarze co przy umowie o pracę. Warto też wiedzieć, że choć nieodpłatna praca traktowana jest jako przychód firmy, to w przypadku osób współpracujących nie rodzi ona konsekwencji podatkowych.

Zatrudnianie osoby współpracującej a koszty

Wynagrodzenie osoby współpracującej nie jest kosztem uzyskania przychodów, ale już składki na ubezpieczenia społeczne i fundusz pracy, zapłacone za osobę współpracującą - tak. Dlatego będzie można odliczyć je od podatku. Do kosztów można też zaliczyć wydatki dotyczące podróży służbowych lub szkoleń związanych z wykonywaną pracą.