Pomoc dla Ukrainy a koszty podatkowe i odliczenie darowizny od postawy opodatkowania

Podatnicy, którzy udzielili wsparcia na rzecz Ukrainy, mają możliwość zaliczenia pomocy humanitarnej do kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 38w ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych lub art. 52zf ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mają również możliwość rozliczenia tych kosztów poprzez odliczenie darowizny od podstawy opodatkowania na podstawie art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Co ważne, podatnicy mogą zarówno zaliczyć wydatki do kosztów uzyskania przychodu, jak i rozliczyć je poprzez odliczenie darowizny od podstawy opodatkowania, o ile przedmiotem darowizny nie będzie żywność. Skorzystanie z każdej z wymienionych preferencji podatkowych jest możliwe tylko wtedy, gdy podatnik spełnia określone warunki, przy czym wymogi dla zastosowania wspomnianych preferencji są większe niż w przypadku odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania na zasadach ogólnych. Z jakimi warunkami wiąże się rozliczenie pomocy na rzecz Ukrainy?

Pomoc dla Ukrainy jako koszt podatkowy – warunki

Przede wszystkim trzeba zaznaczyć, że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia rzeczy, lub praw będących przedmiotem darowizn, a także koszty poniesione z tytułu nieodpłatnego świadczenia usług, przekazanych w okresie od dnia 24 lutego do 31 grudnia 2022 roku na cele związane z przeciwdziałaniem skutkom działań wojennych na terytorium Ukrainy organizacjom pożytku publicznego i wolontariackim, jednostkom samorządu terytorialnego, wojewodom, Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych albo darowizn przekazanych podmiotom wykonującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub na terytorium Ukrainy działalność leczniczą lub działalność z zakresu ratownictwa medycznego, pod warunkiem, że koszty te nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, również jako odpisy amortyzacyjne.

Pomoc dla Ukrainy a odliczenie darowizny od podstawy opodatkowania – warunki

Odliczenie darowizny od postawy opodatkowania jest możliwe w przypadku pomocy rzeczowej lub finansowej na rzecz Ukrainy, ale nie w przypadku nieodpłatnego świadczenia usług, gdyż nie może być ono odliczone od podstawy opodatkowania. Trzeba wiedzieć, że odliczenie darowizny nie może przekroczyć 10% dochodu osób prawnych (CIT) lub 6% dochodu osób fizycznych (PIT), przy czym w limit ten wliczają się też inne darowizny, na przykład przekazane na cele kultu religijnego.

Ważne jest również to, że można odliczyć od dochodu tylko te darowizny, które zostały przekazane na rzecz krajowych organizacji pożytku publicznego lub tych, które działają na terenie Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego, a tym samym nie jest możliwe w przypadku darowizn przekazanych bezpośrednio na rzecz organizacji ukraińskich. Zgodnie z przepisami przy określaniu wartości darowizn, ich wartość należy określić zgodnie z wysokością ich wartości rynkowej. Przekazaną darowiznę należy też odpowiednio udokumentować, a także wykazać w zeznaniu podatkowym. Wszystkie te warunki muszą zostać spełnione, aby móc skorzystać z odliczenia darowizny od podstawy opodatkowania.

Dodatkowe warunki dla podatników chcących skorzystać z obu preferencji podatkowych

Podatnicy chcący skorzystać z obu wymienionych preferencji podatkowych, muszą sprawdzić, czy spełniają warunki do odliczenia darowizny zarówno od podstawy opodatkowania, jak i zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów. Najważniejszą kwestią jest to, że tylko przekazanie rzeczy w ramach darowizny organizacjom, o których mowa w art. 3 ust. 2 i 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie działającym na terytorium Polski, nie wyklucza skorzystania z obu preferencji. W dodatku trzeba wykazać, że odliczeniu od podstawy opodatkowania podlega wartość rynkowa pomocy.