Komornik a biuro rachunkowe

Komornik, wysyłając do biura rachunkowego wezwanie do złożenia wyjaśnień i udzielenia informacji o kliencie dłużniku, powołuje się na art. 761 kodeksu postępowania cywilnego. Dowiadujemy się z niego, że organ egzekucyjny, w tym wypadku komornik, może żądać od uczestników postępowania złożenia wyjaśnień. Takie żądanie może być wysunięte między innymi wobec organów administracji publicznej, organów podatkowych, banków, zakładów ubezpieczeń, biur informacji gospodarczej etc.

Zgodnie z przepisami komornik może żądać również udzielenia informacji dotyczących stanu majątkowego dłużnika lub umożliwiających identyfikację składników jego majątku oraz danych adresowych jedynie w zakresie niezbędnym do zapewnienia prawidłowego toku postępowania od innych instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu, a zatem i od biur rachunkowych. Złożenie wyjaśnień może nastąpić na piśmie lub ustnie do protokołu, zgodnie z decyzją komornika. Co więcej, art. 762 kodeksu postępowania cywilnego stanowi, że za nieuzasadnioną odmowę udzielenia organowi egzekucyjnemu wyjaśnień lub informacji przewidzianych w art. 761 k.p.c. albo za udzielanie informacji, lub wyjaśnień świadomie fałszywych, osoba odpowiedzialna może być na wniosek wierzyciela lub z urzędu ukarana przez organ egzekucyjny grzywną do dwóch tysięcy złotych.

W świetle wyżej wymienionych przepisów nie ma wątpliwości, że biuro rachunkowe ma obowiązek udzielić informacji na temat klienta dłużnika w zakresie niezbędnym do prawidłowego przeprowadzenia postępowania egzekucyjnego. Powstaje jednak pytanie, jak konieczność udzielenia informacji o kliencie ma się do ochrony danych osobowych nałożonej przez RODO, kwestii ujawnienia tajemnicy zawodowej, a także do zobowiązania, często zawartego w umowie pomiędzy biurem a klientem, o nieujawnianiu informacji na temat działalności zleceniodawcy osobom trzecim?

Okazuje się, że ustawa o ochronie danych osobowych nie ma tutaj zastosowania. Zgodnie z ustawą z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych, przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem, gdy jest ono niezbędne do wykonywania zadań realizowanych w interesie publicznym i w ramach sprawowania władzy publicznej. Komornik może więc na przykład żądać przekazania kopii faktur przychodowych dłużnika, aby ustalić dane nabywców i przekazać im informację o zajęciu wierzytelności. Nie ma tu też zastosowania tajemnica zawodowa, gdyż ta dotyczy jedynie doradców podatkowych. Poza tym nawet, jeśli klienta obsługuje doradca podatkowy, to sąd może w takim przypadku znieść obowiązek tajemnicy zawodowej wobec niego. W myśl przepisów ważność traci też zapis z umowy zawartej z klientem, który zabrania udzielania informacji dotyczących klienta osobom trzecim. Dzieje się tak, ponieważ zgodnie z polskim prawem, ustawa stoi ponad umowami cywilnoprawnymi.

Biuro rachunkowe a klient-dłużnik

W przypadku otrzymania pisma od komornika dobrą praktyką jest poinformowanie klienta o otrzymaniu wezwania do udzielenia informacji w toku postępowania egzekucyjnego. Zasadniczo dłużnik otrzymuje odpis wysłanego do biura rachunkowego pisma, ale i tak warto skontaktować się z klientem, by utrzymać właściwe relacje. Wyjątkiem jest dość rzadka sytuacja, gdy komornik nakłada na biuro rachunkowe zakaz informowania klienta. Aby zapobiec nieporozumieniom na linii biuro rachunkowe – klient, warto też w zawieranych umowach wprowadzić zastrzeżenie, że choć biuro zobowiązuje się do nieudzielania informacji o kliencie osobom trzecim, to nie dotyczy to uprawnionych organów kontroli państwowej. Oczywiście pomimo takiego uczciwego podejścia wobec klienta, może on zrezygnować z usług obsługującego go biura. Jednak w takim wypadku klient wypowiada umowę zgodnie z przyjętymi w umowie zasadami i nie może sobie rościć pretensji z powodu ujawnienia informacji o nim organom państwowym, w tym komornikowi.

Wynagrodzenie dla biura rachunkowego

Warto wiedzieć, że za przekazanie komornikowi informacji, w tym wszelkich dokumentów, zestawień, wypisów i rejestrów biuro rachunkowe może ubiegać się o wynagrodzenie od komornika. Jest to możliwe na podstawie zapisów ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych. Za sporządzenie informacji przysługują opłaty liczone od ilości stron tekstu. Oczywiście komornikowi przysługuje zwrot wydatków poniesionych w toku postępowania, w tym na wynagrodzenie dla biura rachunkowego. Jest on rozliczany na koniec postępowania egzekucyjnego. Niezależnie od tego przysługujące biuru wynagrodzenie jest wypłacane w terminie 7 dni od otrzymania przez komornika wniosku, który można złożyć po udzieleniu wymaganych informacji.