Czym jest wypadek w pracy?

Definicję wypadku przy pracy dokładnie wyjaśnia art. 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Wypadkiem przy pracy nazywa się zdarzenie powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z czynnościami wykonywanymi na rzecz pracodawcy. Mamy tu na myśli zarówno wykonywanie obowiązków zleconych przez przełożonego, wykonywanie zadań bez polecenia oraz zdarzenia mające miejsce w momencie, gdy do wypadku doszło w czasie pozostawania pracownika do dyspozycji pracodawcy (np. podczas przejazdu z siedziby firmy do miejsca wykonywania danej czynności). Za wypadek w pracy uważane są również zdarzenia mające miejsce w podróży służbowej (z wyjątkiem zdarzeń spowodowanych postępowaniem pracownika), a także w czasie wykonywania czynności zleconych przez organizacje działające w ramach przedsiębiorstwa (np. związki zawodowe).

Wypadek w pracy – jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy?

Wypadek przy pracy może mieć wiele przyczyn i zdarza się nawet w najlepiej zabezpieczonych przedsiębiorstwa. Gdy już ma miejsce, na pracodawcy ciąży szereg obowiązków, jakich musi dopełnić.

Zabezpieczenie miejsca wypadku

Pierwszym elementem, o jaki obowiązkowo musi zadbać pracodawca jest zabezpieczenie miejsca wypadku w celu zbadania jego przyczyn i ewentualnego odtworzenia przebiegu. Oznacza to, że miejsce wypadku powinno być zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych i zachowane w stanie, w jakim znajdow- ało się tuż po zdarzeniu (tj. nie można zmieniać położenia znajdujących się na miejscu przedmiotów oraz urządzeń). Miejsce powinno pozostać zabezpieczone do czasu wyjaśnienia przyczyn wypadku. Przy ciężkich wypadkach, aby przywrócić je do pracy wymagana może być zgoda inspektoratu pracy.

Zawiadomienie inspektora pracy i prokuratora

Ten krok pracodawca zobowiązany jest podjąć w momencie, gdy doszło do śmiertelnego, ciężkiego lub zbiorowego wypadku przy pracy.

Powołanie zespołu powypadkowego

Zadaniem zespołu powypadkowego jest zbadanie okoliczności oraz przyczyn wystąpienia wypadku. Jego skład zależy od pracodawcy, ale często przyjmuje się, że członkami powinny być osoby odpowiedzialne w firmie za BHP. W przypadku mniejszych firm możliwe jest również skorzystanie z usług zewnętrznego specjalisty. Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 1.07.2009 r. w sprawie ustalania okoliczności przyczyn wypadków przy pracy, zespół powypadkowy powinien:

• dokonać oględzin zabezpieczonego uprzednio przez pracodawcę miejsca wypadku,

• sporządzić szczegółową dokumentację z miejsca zdarzenia,

• zebrać wszelkie dowody mające na celu odkrycie przyczyn wypadku,

• wysłuchać wyjaśnień osób poszkodowanych (jeśli ich stan na to pozwala) oraz świadków zdarzenia,

• zasięgnąć opinii specjalistów oraz lekarzy,

• 90wyciągnąć wnioski i przedstawić propozycje wdrożenia środków profilaktycznych mających na celu uniknięcie podobnych sytuacji w przyszłości.

Zespół ma 14 dni (licząc od dnia wypadku) na przygotowanie dokumentacji powypadkowej.

Przygotowanie protokołu powypadkowego

Protokół taki powinien być przygotowanie zgodnie z wzorem ustalonym w rozporządzeniu ministra gospodarki i pracy z 16.09.204 r. (Dz. U. z 2004 r., nr 227, poz. 2298). Następnie tak przygotowaną dokumentację należy przedstawić poszkodowanemu lub (w przypadku jego śmierci) jego rodzinie. Gdy nie ma zastrzeżeń, w ciągu 5 dni od momentu powstania, protokół powinien być zatwierdzony przez pracodawcę. W razie potrzeby kopię protokołu powinna dostać również prokuratura oraz Inspekcja Pracy. Dokumentacja powypadkowa musi być następnie przechowywana przez pracodawcę przez 10 lat.