Arbitraż – co to jest?

Arbitraż jest alternatywą dla procesów sądowych, które toczą się w sądach powszechnych. Gdy standardowa procedura reklamacyjna nie rozwiąże problemu, kolejnym krokiem może być właśnie arbitraż, czyli konsumenckie polubowne sądownictwo. Rozwiązanie sporu poprzez arbitraż daje konsumentowi sygnał, że firma uczciwie i poważnie traktuje swojego klienta, a jednocześnie wybiera formę dość przyjazną dla obu stron.

Gdzie można rozwiązać spory drogą mediacji?

Istnieje kilka instytucji, które umożliwiają rozstrzyganie sporów z konsumentami z pomocą arbitrażu. W sporach związanych ze sprzedażą towarów i usług pomaga Inspekcja Handlowa. Spory finansowe i ubezpieczeniowe rozwiązuje Rzecznik Finansowy. Sąd Polubowny przy KNF (Komisji Nadzoru Finansowego) również zajmuje się sprawami finansowymi, a do tego zajmuje się sporami dotyczącymi rynku usług kapitałowych. Spory z bankami może pomóc rozwiązać Arbiter Bankowy przy ZBP (Związku Banków Polskich). Izba Gospodarki Elektronicznej zapewnia arbitraż konsumencki w sporach związanych ze sprzedażą towarów i usług przez internet, z kolei Prezes UKE (Urzędu Komunikacji Elektronicznej) pochyla się nad sporami dotyczącymi usług pocztowych i telekomunikacyjnych. Spory dotyczące handlu żywnością i usług związanych z żywnością i żywieniem rozstrzyga Centrum Polubownego Rozwiązywania Sporów Dotyczących Żywności. Koordynator ds. Negocjacji przy prezesie URE (Urzędu Regulacji Energetyki) to z kolei arbiter rozwiązujący spory z dostawcami gazu, prądu oraz ciepła. Spory z przedsiębiorcami kolejowymi można zaś rozstrzygnąć z pomocą Rzecznika Praw Pasażera Kolei przy Prezesie UTK (Urzędu Transportu Kolejowego), natomiast spory z przewoźnikami lotniczymi rozwiązuje Stowarzyszenie Praw Pasażerów Przyjazne Latanie. ** Zalety arbitrażu**

Polubowne rozwiązanie sporu jest przede wszystkim tańsze od często długotrwałej batalii sądowej. O ile w sądzie powszechnym płacimy zawsze 5 proc. wartości przedmiotu sporu (i nie mniej niż 30 zł), o tyle arbitraż może być nawet bezpłatny, na przykład wtedy, gdy korzystamy z pomocy Inspekcji Handlowej. Polubownie rozwiązując sprawy możemy też liczyć na szybsze rozwiązanie sporu. Zazwyczaj sprawy zostają rozstrzygnięte w ciągu dwóch, maksymalnie trzech miesięcy. Tymczasem w sądzie powszechnym niejednokrotnie trzeba czekać kilka miesięcy do pierwszej rozprawy, nie mówiąc o ostatecznym rozwiązaniu spornej kwestii. Wśród licznych zalet arbitrażu jest też otwarta forma rozwiązania sporu. Podstawą rozstrzygania spraw są nie tylko przepisy prawa, ale też zasady słuszności, nie ma też ograniczeń w zakresie sposobów rozstrzygnięć sporów. Tym samym dozwolone są wszelkie sposoby wyjścia z konfliktowej sytuacji, nawet te nieszablonowe i wyjątkowo kreatywne, o ile strony wyrażają na to zgodę. W przypadku arbitrażu nie ma z zasady konieczności obecności na sprawie, wyroki są niejawne, nie powołuje się świadków, postępowania są poufne, strony mają wpływ na wybór biegłych, a sprawy mogą być prowadzone nawet w formie online!

Dobrowolność i niewiążący charakter rozstrzygnięcia

Strony mają możliwość poddania się ocenie sądu na zasadzie dobrowolności, dzięki czemu strony mogą odmówić wzięcia udziału w postępowaniu. W dodatku charakter rozstrzygnięcia jest niewiążący, chyba, że złoży się wniosek do sądu powszechnego o nadanie wyrokowi klauzuli wykonalności. Jednak w arbitrażu najważniejszy jest nie tyle wyrok, ile wyjście z konfliktu i jego wygaszenie.