Przedmiot sporów

Stosownie do treści art. 27f ust 1 ustawy o PIT, od podatku dochodowego podatnik ma prawo odliczyć określoną w ustawie kwotę na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało) lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Ustawa nie precyzuje jednak, jak należy rozumieć faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej. O ile przepis nie budzi wątpliwości w przypadku podatników pozostających przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim, o tyle dla rozwiedzionych rodziców stanowi kość niezgody. Problem ten jest stale dyskutowany, zwłaszcza że na jedno dziecko przysługuje małżonkom wspólna kwota odliczenia w wysokości 1112,04 zł (92,67 zł za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego).

Interpelacja

Z interpelacją w tej sprawie zwrócił się m.in. do ministra finansów Paweł Szramka z Kukiz ’15. W swoim zapytaniu zauważył, że rozwód lub separacja nie wpływa na prawo do korzystania do ulgi, nawet jeśli dziecko faktycznie przebywa u jednego z rodziców, a drugie łoży na dziecko. Warunkiem odliczenia ulgi jest natomiast wspomniane wykonywanie władzy rodzicielskiej. Przy okazji poseł powołał się również na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którego sentencji uznano, że utożsamianie posiadania władzy rodzicielskiej z jej wykonywaniem nie znajduje uzasadnienia na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odpowiedź ministerstwa

W odpowiedzi na interpelacje Paweł Gruza, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów, podzielił powyższy pogląd NSA wskazując, że w celu nabycia prawa do odliczenia ulgi na dzieci konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek, tj. posiadanie władzy rodzicielskiej (nawet ograniczonej na podstawie wyroku sądowego) oraz jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym.

W sytuacji, gdy obojgu rodzicom przysługuje w stosunku do dziecka władza rodzicielska i każdy z rodziców władzę tę wykonuje, prawo do ulgi (w ramach wspólnego limitu) przysługuje zarówno matce, jak i ojcu dziecka – czytamy ponadto w odpowiedzi.

Wiceminister rozwiał również wątpliwości dotyczące sposobu faktycznego wykonywania władzy rodzicielskiej, uznając że organy podatkowe nie są władne rozstrzygać o tym jaka powinna być częstotliwość kontaktów rodziców z dzieckiem i sposobu spędzania z nim czasu, aby uzyskać prawo do ulgi prorodzinnej.

Źródła / odesłania: Rzeczpospolita__