Praca w nadgodzinach W rozumieniu Kodeksu pracy pracę w godzinach nadliczbowych stanowi „praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy”. W związku z tym czas pracy nie może przekraczać 8 godzin na dobę oraz 40 godzin w 5-dniowym tygodniu pracy. Możliwe jest jednak przedłużenie czasu pracy z 8 do 12 godzin dziennie. Jednakże wiąże się to ze specyficzną organizacją pracy, tak aby pracownik miał zagwarantowaną odpowiednią ilość czasu na odpoczynek. W związku z obowiązującymi przepisami w przypadku pracy ponad określone normy pracodawca ma obowiązek odpowiednio zrekompensować pracownikowi pracę w nadgodzinach. Może on to zrobić, udzielając mu czasu wolnego lub wypłacając dodatek za pracę.

Dodatek 100% i 50% wynagrodzenia Jednym ze sposobów rekompensaty wypłacanej pracownikowi za pracę w godzinach nadliczbowych jest dodatek za pracę. Dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia przysługuje wtedy, gdy praca w godzinach nadliczbowych miała miejsce w nocy, w dni wolne od wykonywania pracy (niedziele i święta), w dni wolne od pracy, które zostały udzielone pracownikowi w zamian za wykonywaną pracę w niedziele lub święta, oraz gdy wykonywana praca przekroczyła 40-godzinny tygodniowy wymiar czasu pracy. Z kolei dodatek w wysokości 50% wynagrodzenia powinien otrzymać pracownik wykonujący pracę w nadgodzinach w normalne dni pracy.

Czas wolny Kolejnym, często bardziej korzystnym dla pracodawcy sposobem zrekompensowania pracownikowi pracy w nadgodzinach jest udzielenie mu czasu wolnego. Czas wolny udzielany jest w o połowę niższym wymiarze niż liczba godzin przepracowanych przez pracownika i musi on zostać przyznany do końca okresu rozliczeniowego. Sytuacja ta jednak wygląda nieco inaczej w przypadku, gdy to sam pracownik składa wniosek o udzielenie mu czasu wolnego. Wtedy też czas wolny przysługuje mu w tym samym wymiarze co liczba nadgodzin, a pracownik może go wykorzystać już poza okresem rozliczeniowym, w którym wykonywał pracę nadliczbową.

Prawo do odpoczynku Mimo udzielenia pracownikowi rekompensaty za pracę w godzinach nadliczbowych pracodawca nie może zapomnieć o przysługującym każdemu prawie do odpoczynku. W związku z tym w ciągu roku kalendarzowego pracownik może przepracować maksymalnie 150 godzin w nadgodzinach. Za przekroczenie tego czasu pracodawca może odpowiadać na podstawie przepisów prawa karnego.