2019-06-07

W rachunkowości świat należy do kompetentnych - wywiad z Franciszkiem Walą, prezesem Zarządu Głównego SKwP

9 czerwca obchodzimy Dzień Księgowego, to świetna okazja, aby podyskutować o realiach tego zawodu. Ta ceniona grupa zawodowa, która swój sukces od lat buduje na wiedzy, skrupulatności i etyce, dziś staje przed wyzwaniami rewolucji technologicznej. Jak odnieść sukces w tym zawodzie? Kto ma szansę być prawdziwym Księgowym Przyszłości? Odpowiedzi na te i inne pytania udzielił Franciszek Wala – prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce.

Rachunkowość to jedna z najstarszych dyscyplin ekonomicznych na świecie. Ewidencje majątku prowadzone były na dworach faraonów już 3000 lat p.n.e. Także nasi, rodzimi księgowi mogą pochwalić się bogatą historią. Początki organizacji zawodowych księgowych sięgają bowiem czasów zaborów. Między innymi z tego powodu księgowi nie gęsi i swoje święto mają. Głównie za sprawą Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, które od 2010 roku oficjalnie obchodzi 9 czerwca Dzień Księgowego. Data została wybrana nieprzypadkowo. Ponad sto lat wcześniej 9 czerwca 1907 r. zarejestrowany został Związek Buchalterów w Warszawie, który w 1926 roku zmienił swoją nazwę na Związek Księgowych w Polsce.

1. Zaczęliśmy od historycznych podwalin tego zawodu, proszę jednak powiedzieć czy księgowy kiedyś, a dziś to dwa różne zawody?

Zawód księgowego zmienia się sukcesywnie, wraz z pojawiającymi się nowymi potrzebami gospodarki w zakresie ewidencji i sprawozdawczości oraz postępem technicznym, mającym wpływ na technikę i organizację prac księgowych. Dynamiczny postęp w technologiach informacyjnych radykalnie zmienił i nadal wpływa na zmianę charakteru i funkcji zawodu księgowego. Księgowy dzisiejszy zatem różni się zasadniczo od swych poprzedników i to nawet z niezbyt odległych czasów – zakresem i rodzajem wykonywanych czynności, wiedzą i jej stosowaniem.

2. Wraz z ogromnymi transformacjami technologicznymi zawód księgowego szybko się zmienia. Jak wygląda jego przyszłość? Co determinuje sukces Księgowych Przyszłości?

Od wielu lat ustawicznie zmniejsza się udział czynności o charakterze technicznych zapisów ewidencyjnych, a zwiększa się udział prac analitycznych, zwłaszcza na użytek wspomagania procesów zarządczych. Ta zmiana charakteru pracy determinuje wymogi w zakresie kwalifikacji, które muszą być coraz wyższe. Można przewidywać, że zawód księgowego będzie się rozwarstwiał, tzn. będą powstawać nowe specjalności w ramach tego zawodu. Do prac o wyższym stopniu złożoności niezbędne będzie posiadanie coraz większej wiedzy. To proces nieuchronny, ale osoby pracujące w tym zawodzie wiedzą, że księgowy przyszłości to osoba o dużej specjalistycznej wiedzy z rachunkowości, finansów, podatków, ekonomiki i organizacji przedsiębiorstw oraz prawa gospodarczego.

3. W firmie księgowy jest z reguły osobą największego zaufania, nierzadko prawą ręką prezesa. Wie o organizacji niemal wszystko i dysponuje dostępem do najbardziej wrażliwych danych. Jaka dziś jest rola księgowego w biznesie? Czy rozliczanie wielkich pieniędzy to wielka władza, a może tylko wielka odpowiedzialność?

Z powyższego już wynika, że nowoczesny księgowy to doradca biznesowy, to bliski współpracownik szefa firmy.

4. Zawód księgowego wymaga ciągłego uaktualniania wiedzy na podstawie fachowych źródeł. Skąd czerpać informacje, skoro znaczna liczba książek dezaktualizuje się tuż po wydaniu?

Zmienia się świat, gospodarka, życie społeczne i jednocześnie dezaktualizuje się wiedza, zarówno ta zdobyta w szkołach i na uczelniach, jak i wiedza pozyskana w toku pracy zawodowej, zwłaszcza o regulacjach prawnych, a tymi księgowi posługują się na co dzień. Jako podstawowy przykład można wskazać przepisy o podatkach, które z różnych powodów są zmieniane bardzo często. Z bieżącą pomocą księgowym w aktualizacji ich wiedzy przychodzi Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, prowadzące szeroką działalność edukacyjną. Pomoc ta jest efektywna dzięki bieżącemu reagowaniu na potrzeby uzupełniania kwalifikacji, dobrą kadrę wykładowców i konsultantów, aktualne materiały szkoleniowe i dostępność szkoleń na terenie całego kraju.

5. Skrupulatność, cierpliwość czy wyobraźnia? Gdyby musiał Pan wskazać najważniejsze cechy, którymi powinien wyróżniać się dobry księgowy.

Cech oczekiwanych od pracownika księgowości jest wiele, jak: pracowitość, sumienność, rzetelność, cierpliwość, dokładność, otwartość na otoczenie i umiejętność pracy w zespole oraz kultura w postępowaniu. Ale jednocześnie stawiany jest wymóg kwalifikacji, obejmujących wiedzę, umiejętności oraz etykę zawodową.

6. Pierwsze kroki w tym zawodzie….. studia kierunkowe? Kursy? Jak kształcić przyszłych księgowych?

Długotrwałe, ale najlepsze przygotowanie do zawodu księgowego to: szkoła średnia o profilu ekonomicznym z kierunkiem finanse i rachunkowość, następnie studia również o takiej specjalności. Kolejnym etapem jest praca w przedsiębiorstwie, najlepiej związana z ekonomiką, finansami i rachunkowością. Mając co najmniej rok praktyki w przedsiębiorstwie, należy podjąć specjalistyczne szkolenie zawodowe na kursach. W Stowarzyszeniu Księgowych są to kursy o czterech poziomach kwalifikacji. Samodzielność w wykonywaniu zawodu uzyskuje się po dwóch latach nauki. Kolejne dwa lata to przygotowanie kadry kierowniczej dla służb finansowo-księgowych.

7. W ogólnopolskim badaniu przeprowadzonym przez SKwP w 2017 roku, aż 87,2% ankietowanych księgowych jako największą uciążliwość swojego zawodu wskazuje niejednoznaczność przepisów, co według Pana pozwala radzić sobie z tym problemem?

Zmienność i niejednoznaczność przepisów prawa to istna zmora księgowych. Przy wielkim skomplikowaniu gospodarki przepisy mogą być niełatwe do zrozumienia i wdrożenia, ale powinny być w miarę stabilne. Niejasność przepisów podatkowych spowodowała potrzebę ustalenia systemu interpretacji, który niestety nie jest antidotum na te problemy z prawem. Podążając z pomocą księgowym Stowarzyszenie Księgowych w Polsce zorganizowało własny system konsultacji zbiorowych i indywidualnych, obsługiwany przez specjalistów z poszczególnych dziedzin prawa podatkowego, czy też bilansowego.

8. Każdego członka SKwP obowiązuje Kodeks Etyki, czym właściwie jest ten Kodeks?

„ Kodeks zawodowej etyki w rachunkowości” jest zbiorem zasad etycznego postępowania w toku wykonywania zawodów związanych z rachunkowością. Zasady te funkcjonują obok ogólnych zasad moralnych. Kodeks obejmuje dziewięć zasad, ale jako przykład wymienię tylko pierwszą, a mianowicie zasadę kompetencji zawodowych. Oznacza ona, że osoba zajmująca się rachunkowością ma należyte przygotowanie zawodowe oraz ustawicznie poszerza i aktualizuje swoją wiedzę, a także umiejętności, aby praca mogła być wykonana uczciwie, rzetelnie i bez stronniczości. Zasadę tę można wyrazić także inaczej, a mianowicie: osoba nieposiadająca odpowiednich kwalifikacji do wykonywania określonych zadań nie powinna się ich podejmować. Niekompetencja bowiem szkodzi zarówno takiej osobie, jak i innym, na rzecz których wykonuje czynności.

Dziękujemy za rozmowę!

Prezes SKwP

**Franciszek Wala,

prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce**

Wszystkich miłośników tego wyjątkowego zawodu zapraszamy do dyskusji i aktywnego uczestnictwa w grupie: https://www.facebook.com/groups/KsiegowiPrzyszlosci/

Ciekawostki

Czy wiesz, że …. ?

  • W 2017 roku w Polsce działało ponad 40 tys. biur rachunkowych
  • Według Badania Międzynarodowej Federacji Księgowych (IFAC) 73% przedstawicieli pokolenia Z na całym świecie jest otwartych na karierę jako zawodowi księgowi
  • Brytyjski urzędnik Kompanii Wschodnioindyjskiej Thomas Stevens nazywany jest pierwszym księgowym. Oficjalny tytuł Generalnego Księgowego został mu nadany w 1614 roku
  • Albert Einstein, wybitny fizyk, twórca mechaniki kwantowej, powiedział kiedyś, że rzeczą, którą najtrudniej w świecie zrozumieć, jest podatek dochodowy

dzien ksiegowego