Split payment, obowiązuje w trzech europejskich krajach: Czechach, Turcji oraz we Włoszech. Model polski jest zbliżony do modelu czeskiego. Split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności polega na podzieleniu kwoty, którą otrzymujemy od kontahenta na dwa rachunki: rachunek rozliczeniowy, na który trafia wartość brutto, która w ostatecznym rozrachunku jest pomniejszana o wartość podatku VAT oraz rachunek VAT, na który trafia kwota podatku VAT. Należy podkreślić, że planowana jest także modyfikacja modelu split payment od 1 stycznia 2019r. na obowiązkowy w odniesieniu do branż najbardziej narażonych na wyłudzenia – budowlaną, handel elektroniką, paliwową. – wyjaśnia Barbara Dąbrowska, Dyrektor ds. finansów, ekspert w zakresie prawa gospodarczego.

Po przejściu na MPP

Poszczególne firmy już teraz podejmują decyzję czy wszystkie faktury realizować w podzielonej płatności. Zachętą do przejścia na ten mechanizm ma być szybszy zwrot nadpłaconego podatku. Należy pamiętać, iż ten szybszy zwrot (w ciągu 25 dni na wniosek naczelnika urzędu skarbowego) odbywa się na rachunek VAT. Uwolnienie nadwyżki VAT na rachunek bieżący jest ograniczone. Taki pisemny, uzasadniony wniosek jest rozpatrywany tak jak do tej pory - przez naczelnika US w terminie 60 dni i to od decyzji urzędnika zależy ostateczna wysokość „odzyskanych” środków.

Duża część odpowiedzialności związane z wdrożeniem split payment spadła na banki. Jak zauważa Marta Kijuk, Menedżer ds. oferty produktowej w Citi Handlowy: Całe środowisko bankowe w Polsce włożyło bardzo dużo pracy, aby przygotować się na nową rzeczywistość gospodarczą. Zgodnie z ustawą, każdej firmie został otwarty rachunek VAT, który umożliwi rozliczanie się z kontrahentami w nowy sposób. Powstały także nowe komunikaty przelewu i nowa logika rozliczeń podatku VAT z urzędem skarbowym. Klienci będą mieli dzięki temu możliwość skorzystania z korzyści przewidzianych ustawą, takich jak np. split payment jako istotna przesłanka dochowania należytej staranności. Z nowego rachunku VAT możliwe będą trzy rodzaje rozliczeń:

• z kontrahentami, tylko kwoty VAT z faktur VAT,
• rozrachunki VAT z Urzędem Skarbowym (płatność VAT oraz zwroty kwoty VAT),
• przekazywanie VAT w ramach spółki, pomiędzy rachunkami VAT w tym samym banku.

Należy także pamiętać, że split payment będzie zamrażał środki finansowe. Celem jest zabezpieczenie tych środków na zapłacenie comiesięcznego (lub kwartalnego) VATu.

MPP a płynność finansowa

Przedsiębiorcy, po przejściu na split paymet, nie dysponują więc pełną kwotą ze swojego konta bankowego. W firmach o mniejszych zasobach gotówki, czy działających na niskiej marży, zazwyczaj wartość kwoty VAT służy jako tymczasowe środki obrotowe. Po przejściu MPP środki te będą zamrożone. Dlatego firmy będą musiały zabezpieczyć środki na pokrycie stałych opłat, wśród których jednymi z najważniejszych są wynagrodzenia dla pracowników oraz podwykonawców. W przypadku firm gdzie istnieje różnica stawki między VAT-em należnym a naliczanym wartość zamrożonej gotówki będzie jeszcze większa.

Taki chwilowy zamęt bardziej odczują mniejsze przedsiębiorstwa, niż korporacje. Duże firmy po pierwsze mają większe zasoby, przez co mogły je wykorzystać i wdrożyć nowy mechanizm płatności. Po drugie, mogą operować transakcjami nie tylko w PLN. Finalnie może się to sprowadzać także do kwestii obrotów. Jeżeli przedsiębiorstwo ma ogromne obroty, a małe koszty, to zmianę zauważy tylko dział księgowy.

Jak sobie pomóc?

Split payment ograniczony jest do przelewów w walucie PLN dla kontrahentów biznesowych. Powoduje to dodatkowe komplikacje dla tych firm, które mają różnorodne sposób rozliczeń np. gotówką, kartą czy w walucie obcej. Z drugiej strony, jeżeli większość transakcji rozliczanych jest w formie gotówki lub karty, przedsiębiorca może nie odczuć przejścia na mechanizm podzielonej płatności.

Dobre przygotowanie na split payment oznacza przede wszystkim zapanowanie nad finansami przedsiębiorstwa w nowych warunkach. Nieodzownym wsparciem mogą być aktualne systemy do zarządzania i księgowości. – W obecnych warunkach firmy MŚP powinny rozsądnie operować finansami poprzez zarządzanie rozrachunkami i planowanie transakcji wg prognozowanych wpływów - wskazuje Agnieszka Opalińska, kierownik projektu enova365 Księgowość – dzięki oprogramowaniu enova365 przedsiębiorca zyskuje możliwość monitorowania struktury należności i zobowiązań, podglądu zamrożonej części rozrachunków oraz analizy rachunków powiązanych.

W związku ze zmianą przepisów, konieczne m.in. dostosowanie mechanizmów obsługi faktur czy zleceń przele-wów do mechanizmu podzielonej płatności w systemach finansowo - księgowych.

Pobierz bezpłatne kompendium wiedzy dotyczące split payment, przygotowane przez ekspertów Soneta.