Różnice kursowe – definicja

Każda firma, która prowadzi działalność na obszarze Polski, musi prowadzić księgi rachunkowe w walucie polskiej. Różnice kursowe są wyliczane w dwóch krokach: pomiędzy wyceną faktury walutowej po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego wystawienie dokumentu, a otrzymaną lub wykonaną płatnością wycenioną po kursie średnim NBP z dnia poprzedzającego transakcję; na podstawie wyciągu bankowego walutowego wg zasady FIFO przy użyciu kursów średnich NBP i rzeczywistych.

Różnice kursowe doliczamy do wykazanego dochodu w księgach rachunkowych lub KPiR co stanowi rzeczywisty dochód osiągnięty przez przedsiębiorstwo.

Rozważmy następujący przykład

Firma handlująca galanterią skórzaną.

(1) ZAMÓWIENIE 25.04.2018 100 torebek x 100 USD = 10 000 USD

(2) BANK - ZABEZPIECZENIE KURSU w dniu 26.04.2018 r. z datą rozliczenia na 05.08.2018 r. ZAWARCIE TRANSAKCJI FORWARD na zakup USD po 3,36 PLN,

(3) DOSTAWA wraz z FAKTURĄ ZAKUPU w dniu 30.05.2018 r., gdzie termin płatności to 90 dni 10 000 USD x 3,7299 PLN (średni kurs NBP) – co daje 37 299 PLN, zapisanych po stronie kosztów

(4) SPRZEDAŻ w okresie od 30.05.2018 r. - 30.07.2018 r. Cena sprzedaży 359 PLN za sztukę – co daje 35 900 PLN zapisanych po stronie przychodów

(5) BANK
REALIZACJA TRANSAKCJI FORWARD – zakup 10000 USD za 33600 PLN w dniu 5.08.2018 r.

Otrzymujemy: Księgowo: 35 900 PLN (sprzedaż) - 37 299 PLN (koszty) = - 1 399 PLN (strata w czerwcu i lipcu) Różnice kursowe: 3 699 PLN (dodatnie, sierpień)

Co pokazuje powyższy przykład?

Różnice kursowe oraz wykazany dochód wprowadzają dezorientację. Dochód, który wynika z księgowości jest ujemny, czyli przedsiębiorstwo poniosło stratę. Właściwa korekta przychodzi dopiero z miesięcznym opóźnieniem. Z punktu widzenia prowadzenia biznesu najważniejszym elementem powyższej transakcji jest wykonanie zabezpieczenia typu FORWARD, czyli zabezpieczenia otwartej pozycji walutowej instrumentem terminowym, o czym we wnioskach.

Zaprezentowałem tylko jedną transakcję. W rzeczywistości sytuacja jest dużo bardziej skomplikowana, ponieważ przedsiębiorstwo wykonuje wiele transakcji z różnymi terminami płatności, różnymi terminami dostaw i używa różnych walut. Czy zatem patrząc wyłącznie na różnice kursowe, przedsiębiorstwo otrzymuje dane, które może wykorzystać do lepszego zarządzania ryzykiem walutowym ?

Przedsiębiorstwa, w których występuje więcej niż 20% kosztów lub przychodów w walucie obcej, zaczynają interesować się problemem. Odczuwają potrzebę poczucia bezpieczeństwa przy wymianie walut. Chcą mieć pewność, że wymieniając waluty nie tracą. Niestety różnice kursowe nie dają żadnej wiedzy czy przedsiębiorstwo zarządza efektywnie ryzykiem walutowym. Bardzo często przeszkadzają i dezinformują w przypadku chęci śledzenia ich na bieżąco.

Wnioski

Otwarta pozycja walutowa - są to dwie liczby powiązane z czasem ich powstania. W powyższym przykładzie jest to 10 000 USD po kursie 3,36 PLN w czasie 120 dni, czyli od 25.04.2018 do daty płatności za fakturę. Pozycja została zabezpieczona instrumentem terminowym i w ten sposób został ustalony koszt torebki na 336,00 PLN.

Dochód i różnice kursowe zostały wyliczone na podstawie średnich kursów NBP, są równe różnicy cen sprzedaży torebek i kwoty kosztu każdej sztuki, tj. 336 PLN .

Co zrobić, żeby różnice kursowe nie były problemem dla przedsiębiorstwa? Powyżej zostało wykazane, że zamiast śledzić różnice kursowe i dochód wykazywany w księgowości należy zarządzać otwartą pozycją walutową. Oczywiście dotyczy to firm, w których obrót walutowy jest istotnym elementem prowadzonego biznesu.

Przedsiębiorstwa najczęściej zaczynają od arkuszy kalkulacyjnych. Gdy są tylko dwie lub trzy pozycje walutowe, na których jest ryzyko i ryzyko to łatwo można zabezpieczyć, wówczas ten mechanizm wystarczy. W przypadku większej ilości otwartych pozycji walutowych, nakład pracy i systematyka potrzebna do utrzymania kontroli nad zarządzaniem otwartą pozycją walutową wymaga zatrudnienia kolejnej osoby i rozbudowy arkusza kalkulacyjnego.

Artykuł powstał dzięki: ExChord S.A. Spółka dostarcza rozwiązanie do zarządzania otwartą pozycją walutową w trybie rzeczywistym. Sprawdź na www.exchord.com