2022-01-24

Polski Ład a forma opodatkowania działalności – kiedy warto ją zmienić?

Jednym z ważniejszych elementów wpływających na opłacalność prowadzonej firmy jest wybór optymalnej formy opodatkowania. Polski Ład wprowadził zmiany, które wpływają na każdą z nich. Dlatego prowadząc działalność, warto zastanowić się, czy należy pozostać przy aktualnej formie opodatkowania, czy też dokonać zmiany.

Forma opodatkowania działalności

Polski Ład a forma opodatkowania działalności

Choć po wejściu w życie Polskiego Ładu bezpośrednio nie zmieniły się formy opodatkowania podatkiem dochodowym, to zasadniczej zmianie uległa ich opłacalność, a więc wysokość obciążeń składkowych i podatkowych.

Przypomnijmy, że przedsiębiorcy są zobowiązani do opłacania społecznych i zdrowotnych składek ZUS. Przy czym, zgodnie z obowiązującymi przepisami, na wysokość opodatkowania wpływają obecnie jedynie składki społeczne, natomiast składki zdrowotne, bez względu na formę opodatkowania, nie mają wpływu na wysokość zaliczki na podatek dochodowy i nie mogą być odliczone od podatku. Jednocześnie wysokość składki zdrowotnej jest zależna od wybranej formy opodatkowania i uzyskanego dochodu. W świetle tych zmian można zastanawiać się, co będzie dla danego biznesu opłacalne? Opodatkowanie według skali podatkowej, podatku liniowego, ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, a może karta podatkowa?

Polski Ład – skala podatkowa

Jeśli przedsiębiorca rozlicza się na zasadach ogólnych, a więc skalą podatkową, to musi pamiętać, że na wysokość składki zdrowotnej wpływa dochód, a zatem przychody pomniejszone o koszty ich uzyskania, jak i wysokość zapłaconych składek na ubezpieczenia społeczne. Składka zdrowotna wynosi w tym wypadku 9% podstawy opodatkowania. Nie może być jednak niższa niż składka wyliczona od minimalnego wynagrodzenia ustalonego na 2022 rok (minimalne wynagrodzenie wzrosło do kwoty 3 010 zł), a więc nie może wynieść mniej niż 270,90 zł.

Z racji tego, że składka zdrowotna nie może być odliczana od podatku, to w przypadku większości przedsiębiorców zmiana wiąże się ze zwiększeniem wysokości składek zdrowotnych, dla tych którzy prowadząc działalność gospodarczą, rozliczają się na zasadach ogólnych. Zasadniczo przedsiębiorcy rozliczający się w oparciu o skalę podatkową zapłacą za składki zdrowotne najwięcej i w ich przypadku zmiana formy opodatkowania może być niezwykle opłacalna.

Polski Ład – podatek liniowy

W przypadku opłacania podatku liniowego składka zdrowotna wyniesie 4,9% dochodu, przy czym nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia, czyli wspomniane 270,90 zł. Jednocześnie podstawą obliczenia składki zdrowotnej będą przychody za miesiąc poprzedni, pomniejszone o koszty ich uzyskania i opłacone składki społeczne, jeśli nie zostały ujęte w kosztach podatkowych. Tym samym im większy dochód osiągnie przedsiębiorca, tym większą składkę zdrowotną zapłaci.

Polski Ład – ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

Dla przedsiębiorców rozliczających się w oparciu o ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wysokość składki zdrowotnej będzie wynosić 9% podstawy wymiaru, uzależnionego od rocznego przychodu i przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego. Ustawodawca przewidział też uproszczenie, czyli możliwość opłacania stałej wartości składki zdrowotnej bez względu na uzyskany przychód, jeśli przez cały poprzedni rok podatkowy prowadzono działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym lub ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. W przypadku tego wariantu podstawą opodatkowania będzie kwota przychodów uzyskanych w poprzednim roku kalendarzowym pomniejszona o kwotę opłaconych w poprzednim roku kalendarzowym składek na ubezpieczenia społeczne, jeśli nie zostały wcześniej odliczone od dochodu. Decydując się na taką formę ustalania wysokości składki zdrowotnej, trzeba korzystać z niej konsekwentnie przez cały rok. Oczywiście ostateczne rozliczenie rocznej wartości składki zostanie określone po zakończonym roku podatkowym, w ciągu miesiąca od złożenia rocznego zeznania podatkowego.

Polski Ład – karta podatkowa

Przedsiębiorcy korzystający z karty podatkowej będą musieli odprowadzić na składkę zdrowotną 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę. Tym samym składka zdrowotna wyniesie wspomnianą już kwotę 270,90 zł. Podobnie jak w pozostałych przypadkach, tak i tu nie będzie można odliczyć jej od podatku. Warto jednak wiedzieć, że przepisy Polskiego Ładu uniemożliwiają przedsiębiorcom zmianę innej formy opodatkowania na kartę podatkową. W 2022 roku będą z niej mogli korzystać tylko ci, którzy byli opodatkowani w tej formie w ubiegłych latach.

Zmiana formy opodatkowania

Zmiana formy opodatkowania będzie dla wielu przedsiębiorców szansą, by zmniejszyć wysokość osiągniętych w bieżącym roku strat, wynikających ze zmiany zasad ustalania składki zdrowotnej oraz braku możliwości odliczenia jej od podatku. Przedsiębiorcy mogą złożyć oświadczenie o zmianie formy opodatkowania w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik osiągnął pierwszy w roku podatkowym przychód lub do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód został osiągnięty w grudniu roku podatkowego. Wyjątek stanowią przedsiębiorcy, którzy chcą zmienić kartę podatkową na inną formę opodatkowania. W ich przypadku nieprzekraczalnym terminem jest 20 stycznia roku podatkowego. Oświadczenie można złożyć w CEIDG lub w urzędzie skarbowym. Niezłożenie oświadczenia o chęci zmiany formy opodatkowania w wyżej wymienionych terminach sprawia, że przedsiębiorca cały 2022 rok będzie musiał rozliczać się na dotychczasowych zasadach.