Czym jest remanent?

Zacznijmy od podstaw – czym jest remanent? Remanent (lub inwentaryzacja) to obowiązkowe działanie w kalendarzu każdego przedsiębiorcy przeprowadzane na koniec roku kalendarzowego. Jest to spis wszystkich posiadanych towarów, materiałów do produkcji, półproduktów etc. z uwzględnieniem ich cen wytworzenia, zakupu lub nabycia.

Remanent jest działaniem obowiązkowym dla każdej firmy, również takiej, która nie dokonała w ciągu całego roku zakupu żadnych towarów handlowych. W takim przypadku wynosić on będzie zawsze 0,00 zł (remanent nie dotyczy środków trwałych, wyposażenia, narzędzi pracy, akcesoriów biurowych etc.) Jeśli jednak nasza firma dokonywała jakichkolwiek zakupów tego typu w ostatnich 12 miesiącach, naszym obowiązkiem jest spisanie stanu magazynowego na dzień 31.12.

Przeprowadzenie i wycena remanentu w KPiR

Chcąc przeprowadzić remanent zgodnie z przepisami prawa, należy odpowiednio się do niego przygotować. Na początek musimy wiedzieć, co powinniśmy wykazać w arkuszu inwentaryzacyjnym. Do produktów tych zaliczamy:

• towary handlowe, czyli produkty, które zostały przez nas zakupione w celu ich dalszej odsprzedaży,
• materiały niezbędne do wyprodukowania towarów,
• półprodukty, które są niezbędne na etapie produkcji,
• braki oraz odpady, czyli nienadające się do dalszej sprzedaży produkty wchodzące w skład jednej z wymienionych wcześniej grup.

Remanent przeprowadzany jest na zasadzie fizycznego policzenia, a następnie spisania stanu magazynowego poszczególnych grup produktów, a dalej porównania go z danymi obecnymi w systemie magazynowym. Idealnie przeprowadzony remanent zgadza się co do jednej sztuki z dokumentami zakupu lub nabycia.

Gdy stan „z natury” został już spisany, pozostaje nam wycena posiadanych towarów. Dokonujemy jej na podstawie faktur zakupu i umieszczonych w nich wartości. Najłatwiej zrobić to, gdy są one stałe przez cały rok. Jednakże, gdy ceny zakupu zmieniały się w trakcie, musimy zastosować jedną z dwóch metod wyceny:

• LIFO (last in first out) – sposób, w którym decydujemy, że stan magazynowy składa się z produktów kupionych najwcześniej, a na bieżąco ściągaliśmy z magazynu towary przychodzące z najwcześniejszymi dostawami – tutaj wartość towarów będzie brana na podstawie najwcześniejszych faktur,
• FIFO (first in first out) – sposób wyceny, gdy na stanie mamy towary, które przyszły najpóźniej, a w pierwszej kolejności pozbywamy się tych zakupionych wcześniej. Wartość produktów w tym przypadku będzie brana z najpóźniejszych faktur.

Jak wyceniać półprodukty oraz towary już wyprodukowane? W tym przypadku należy wyliczyć ich wartość według kosztu wytworzenia, tj. wartości zużytych materiałów oraz energii. W wartość tych pozycji nie wlicza się kosztu pracy własnej przedsiębiorstwa.

Co zrobić ze „znikającym” towarem?

W czasie przeprowadzania remanentu może się zdarzyć, że wartości między arkuszem inwentaryzacyjnym a wskazaniami systemu będą się różnić „na minus”. W takiej sytuacji należy dokładnie sprawdzić, co stało się z brakującymi produktami.

Jeśli w trakcie roku uległy zniszczeniu, należy sporządzić stosowny protokół likwidacji i przekazać go do księgowości. W przypadku np. przekazania ich na użytek firmowy również należy sporządzić stosowny dokument i dołączyć go do pełnej dokumentacji remanentu.

Przeprowadzenie remanentu to nie tylko obowiązek wynikający z przepisów prawnych. To również możliwość rozpoczęcia kolejnego roku ze zaktualizowanymi stanami magazynowymi oraz uporządkowaną dokumentacją. Sporządzony i policzony arkusz należy następnie wprowadzić do Księgi Przychodów i Rozchodów na jeden z dwóch sposobów – dla poszczególnych rodzajów składników lub sumując go w jednej kolumnie (kolumna nr 15 KPiR).