Usprawnienie i poprawa funkcjonowania obecnej administracji skarbowej oraz stworzenie jak najlepszych warunków do prawidłowego wywiązywania się przez podatników z obowiązków podatkowych to podstawowe założenia reformy administracji skarbowej. Nowa ustawa o administracji skarbowej w zasadzie wejdzie w życie od 1 stycznia 2016 r. ale już od 1 września odczujemy pewne zmiany w obsłudze podatników. Z tą datą w całym kraju pojawiły się centra obsługi a w nich asystenci podatnika. W centrum obsługi będzie można załatwić sprawy niezależnie od miejsca zamieszkania. Centra będą działały według ujednoliconych standardów i kryteriów jakości i sposobu obsługi. W centrach obsługi podatnika pracownicy administracji podatkowej będą przyjmować podania i deklaracje, wydawać zaświadczenia, udzielać wyjaśnień w zakresie przepisów prawa podatkowego. Nowością jest z pewnością to, że oprócz spraw podatkowych, będzie można też załatwić część spraw zusowskich, np. złożyć dokumenty ubezpieczeniowe: zgłoszeniowe i rozliczeniowe, związane z realizacją obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych. Urząd przekaże je właściwej jednostce ZUS. Asystenci podatnika aktualnie rozpoczną swoje funkcjonowanie w tych urzędach, w których zaczęły działać centra obsługi. Asystent podatnika ma stanowić z założenia wsparcie dla osób, zakładających działalność gospodarczą. Oni sami zdecydują czy zechcą z tej pomocy skorzystać, nie będzie ona obowiązkowa. Jeśli już się na nią zdecydują otrzymają wsparcie przez 18 miesięcy. Pomoc ma być wszechstronna. Asystent będzie miał za zadanie udzielać podatnikowi informacji na temat wypełniania zeznań i deklaracji podatkowych, informacji o terminach podatkowych, o zasadach korzystania z ulg w spłacie zobowiązań podatkowych, czy też pomagać w indywidualnych sprawach, w tym dotyczących m.in. wyboru formy opodatkowania. Zważywszy, że ustawa określa zadania i organizację administracji podatkowej, której celem jest realizacja dochodów z tytułu podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, a także zapewnienie obsługi i wsparcia podatnika w prawidłowym wykonywaniu obowiązków podatkowych, należałoby zastanowić się czy te cele razem uda się zrealizować, czy nie są one konkurencyjne względem siebie. Realizacja dochodów budżetowych jest raczej sprzeczna z doradzaniem podatnikowi w wyborze formy opodatkowania optymalnej dla jego sytuacji. Więcej wpływów do budżetu zapewni ta forma, która raczej będzie mniej korzystna dla podatnika. Dlatego należy mieć na uwadze, że w ustawie jednoznacznie wykluczono wykonywanie przez asystenta podatnika czynności pokrywających się co do zasady z zakresem czynności doradztwa podatkowego, tj. m.in. sporządzanie pism i opinii, prowadzenie ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych, sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych oraz reprezentowanie podatnika w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych. Jak czytamy w uzasadnieniu projektu uchwalonej już ustawy, jego podstawowym celem jest stworzenie najlepszych warunków pozwalających na prawidłowe wykonywane przez podatników obowiązków podatkowych. Nowa ustawa zastępuje obowiązującą dotychczas ustawę o urzędach i izbach skarbowych. Nowa ustawa wprowadza zmiany w kilkunastu aktach prawnych, w tym w: ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ordynacji podatkowej oraz w Kodeksie postępowania w spawach o wykroczenia.. W myśl nowych regulacji organami administracji podatkowej są: minister właściwy do spraw finansów publicznych, dyrektor izby skarbowej, naczelnik urzędu skarbowego oraz dyrektor Biura Krajowej Informacji Podatkowej. Nowością jest więc nadanie statusu organu podatkowego dyrektorowi Biura Krajowej Informacji Podatkowej. Będzie on właściwy w sprawach dotyczących wydawania interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego. Zapewnieniu jednolitej i powszechnie dostępnej informacji podatkowej służyć ma Baza Wiedzy Administracji Podatkowej, w której będą zamieszczane m.in. interpretacje prawa podatkowego oraz orzeczenia sądowe. Czy rzeczywiście zakończy się okres przeróżnych interpretacji dotyczących tego samego zagadnienia, czasem skrajnie odmiennych? Czas pokaże. Powstanie Centralny Rejestr Danych Podatkowych i będzie on prowadzony w systemie teleinformatycznym. Warto dodać, że nowe przepisy o administracji skarbowej wprowadzają też regulacje dotyczące zasad przyznawania pracownikom przeprowadzającym kontrolę podatkową dodatku kontrolerskiego, o czym w toku prac legislacyjnych donosiły media. Jak już wspomniałam, ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., za wyjątkiem części regulacji, które już 1 września zapukały do urzędów skarbowych. Miejmy nadzieję, że mimo braku doskonałości, jak to zapewne z większością nowych regulacji bywa, przyniosą one w efekcie poprawę relacji podatników z urzędnikami aparatu skarbowego.

Wiesława Moczydłowska

photo credit: handshake II via photopin (license)