Czym jest i w czym pomaga analiza finansowa?

Analiza finansowa, obok analizy techniczno-ekonomicznej, jest jednym z głównych elementów analizy ekonomicznej stanowiącej podstawę do pełnego zdiagnozowania sytuacji gospodarczej przedsiębiorstwa. Wykonywana jest na podstawie danych księgowych zbieranych w konkretnym roku obrotowym, gdzie owe dane zostają porównane, ocenione, a następnie zinterpretowane zgodnie ze standardami analitycznymi oraz wybranymi modelami. Interpretacja analizy powinna wskazywać obecny stan finansowy przedsiębiorstwa, a także szanse i zagrożenia płynące z podejmowanych do tej pory działań biznesowych (co można ustalić m.in. na podstawie porównania wyników analizy z poprzedniego okresu rozliczeniowego).

Jak przygotować się do analizy finansowej w przedsiębiorstwie?

Wynik analizy finansowej zależy od rzetelności przygotowanych materiałów, dlatego pierwszym zadaniem, jakie należy wykonać jest stworzenie kompletnych, zgodnych z prawdą zestawień księgowych. Zestawienia księgowe to jedno z podstawowych źródeł informacji o kondycji finansowej przedsiębiorstwa. Przygotowywane na bazie tworzonych w każdym roku obrotowym sprawozdań finansowych składa się – zgodnie z art. 45 ustawy o rachunkowości – z trzech głównych elementów:

• bilansu,

• rachunku zysków i strat,

• informacji dodatkowych.

Dodatkowo, w przypadku podmiotów wymienionych w art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości (np. spółek akcyjnych), do przygotowania pełnego zestawienia księgowego wymagane są również:

• zestawienia zmian w kapitale własnym,

• oraz rachunek przepływów pieniężnych.

Przygotowanie poprawnego sprawozdania finansowego regulują przepisy ustawy o rachunkowości oraz dokument o nazwie Międzynarodowe Standardy Rachunkowości. Określają one dokładnie, jakie informacje powinny znaleźć się w każdym elemencie składowym. W przypadku bilansu są to:

• aktywa przedsiębiorstwa, czyli wykaz środków trwałych oraz niematerialnych i prawnych do niego należących,

• inwestycje długoterminowe (zestawienie aktywów finansowych, nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych użytkowanych przez przedsiębiorstwo),

• rozliczenia międzyokresowe (np. aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, czy koszty wciąż trwających prac związanych z rozwojem przedsiębiorstwa – remont, zmiany organizacyjne w spółce, przygotowanie do zwiększenia produkcji etc.),

• zapasy, w których skład wchodzą zaliczki na towary, materiały nabyte i przechowywane do wykorzystania we własnym zakresie, przygotowane do sprzedaży produkty, a także towary nabyte w stanie nieprzetworzonym,

• należności krótkoterminowe, czyli pożyczki, zaliczki zapłacone na poczet przyszłych dostaw (zarówno środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych oraz usług),

• pasywa, w skład których wchodzi m.in. kapitał przedsiębiorstwa (wraz z wyszczególnieniem przepływów pieniężnych oraz zmian w wartości kapitału), udziały własne wspólników, wpłaty na kapitał podstawowy, czy odpisy z zysku tworzone w czasie trwania roku obrotowego.

Przygotowanie rachunku zysków i strat polega na zestawieniu wszystkich przychodów przedsiębiorstwa związanych z prowadzoną działalnością do kosztów ponoszonych w tym samym czasie. Ten dokument pokazuje, czy firma była w stanie w danym roku obrotowym generować zyski oraz samodzielnie finansować swoją działalność. Informacje dodatkowe zawierają zaś tzw. przegląd ekonomiczny firmy, czyli dane dotyczące jej sytuacji ekonomicznej w nawiązaniu do ważnych wydarzeń z roku obrotowego mających wpływ na jej obecną sytuację. Przegląd taki zawiera również założenia związane z dalszym rozwojem przedsiębiorstwa. Tak przygotowane sprawozdanie zawiera wszystkie niezbędne elementy, aby przeprowadzić skuteczną i wiarygodną analizę finansową. Bardzo często wykorzystuje się do tego celu piramidalną analizę rentowności kapitału własnego, znaną jako analiza Du Ponta.

Analiza Du Ponta – jakich danych wymaga i co możemy za jej pomocą analizować?

Analiza Du Ponta (określana również modelem Du Ponta lub piramidą Du Ponta) swoją nazwę wzięła od nazwy firmy E. I. du Pont de Nemours and Company, która zaczęła stosować ją pod koniec II dekady XX wieku. Analiza opiera się na wykorzystaniu wybranych pozycji z przygotowanego wcześniej rachunku zysków i strat, pokazując zależności pomiędzy wskaźnikami znajdującymi się:

• na górze piramidy (np. ROE – wskaźnik rentowności kapitału własnego – i ROA – wskaźnik rentowności aktywów)

• ze wskaźnikami umieszczonymi na jej niższych poziomach (np. ROS pokazujący zyskowność netto, czy TAT obrazujący obrotowość posiadanych przez firmę aktywów).

Zastosowanie tego modelu analitycznego w przedsiębiorstwie pozwala m.in.:

• zrozumieć, jakie czynniki stoją za zyskownością firmy, a tym samym wykorzystać tę wiedzę do szkolenia pracowników,

• porównać między sobą różne inwestycje,

• obserwować zmiany w czasie dotyczące wskaźnika ROE, aby odkrywać i eliminować negatywne tendencje rynkowe,

• zestawiać ze sobą inne firmy działające w branży umożliwiając porównanie sposobów, jakie wykorzystują do osiągania zwrotów ze swoich aktywów.

Dobrze przeprowadzona analiza finansowa jest w stanie skutecznie wskazać obszary firmy zapewniające jej najwyższy wskaźnik wzrostu, jednocześnie zwracając uwagę na elementy wymagające poprawy. Dzięki temu managerowie i właściciele przedsiębiorstw są w stanie skutecznie zarządzać biznesem oraz usprawniać jego działanie w kolejnych latach.

Czy można analizować za pomocą narzędzi automatycznych?

Systemy informatyczne, zawierające dane z różnych obszarów działalności firmy są skarbnicą wiedzy, która odpowiednio przetworzona przyczyni się do rozwoju biznesu. Doskonałym przykładem jest funkcjonalność modułów analitycznych, które na podstawie zdefiniowanych wskaźników mogą monitorować dla nas istotne kwestie. A co jeśli do zrobienia analizy Du Ponta będziemy potrzebowali tylko jednego kliknięcia? Sprawdź możliwości systemu ERP enova365, w którym moduł Business Intelligence daje szerokie możliwości analityczne i dostęp do najważniejszych danych z poziomu dedykowanego panelu dla każdego użytkownika. Wiedza w postaci wartości liczbowych, procentowych lub tekstowych, udostępniana jest w miejscach systemu, z których operatorzy programu korzystają na co dzień. Modele danych można dowolnie personalizować – zarządzając wizualizacjami, kolorując wskaźniki i wybierając miejsca prezentacji danych. Każdy użytkownik programu, może przygotować własny zestaw wskaźników, który pomoże mu w podejmowaniu właściwych decyzji biznesowych. Sprawdź enova365, przetestuj demo.