2017-02-17

Obowiązek podatkowy po rozwiązaniu umowy leasingu

W wyroku z dnia 15 grudnia 2016 r. NSA uwzględnił skargę kasacyjną spółki w przedmiocie obowiązku podatkowego w VAT od umów leasingu operacyjnego, uchylając tym samym zaskarżony wyrok i wcześniejszą interpretację indywidualną Ministra Finansów.

We wrześniu 2013 r. spółka złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania za usługę korzystania z przedmiotu leasingu od rozwiązania umowy do wznowienia umowy oraz obowiązku podatkowego i wystawienia faktury VAT dla opłat leasingowych uzyskanych w spornym okresie (stan prawny obowiązujący od dnia 1 stycznia 2014 r.).

Stan faktyczny

We wniosku spółka wskazała, że prowadzi działalność w zakresie oddawania towarów w odpłatne użytkowanie na podstawie umów leasingu (wniosek dotyczył wyłącznie umów leasingu operacyjnego). W sytuacji, gdy korzystający spóźnia się z zapłatą co najmniej jednej miesięcznej raty, spółka wypowiada umowę ze skutkiem natychmiastowym, a w konsekwencji przestaje świadczyć usługi leasingu. Korzystający zobowiązany jest zwrócić przedmiot leasingu oraz zapłacić wszystkie należności spółki, jakie stały się wymagalne do dnia rozwiązania umowy.

W praktyce zdarza się jednak, że korzystający – pomimo dokonanego wypowiedzenia – jest w dalszym ciągu w posiadaniu przedmiotu leasingu, użytkuje go i dokonuje wpłat odwołując się do umowy, która została rozwiązana. W związku z tym spółka może cofnąć wypowiedzenie, a strony postanawiają o kontynuowaniu umowy na wcześniejszych warunkach, ustalając przy tym nowy harmonogram opłat leasingowych.

Kwestia sporna

Problematyczne okazało się rozstrzygnięcie chwili powstania obowiązku podatkowego w okresie między wypowiedzeniem umowy, a jej wznowieniem. Zdaniem spółki, we wspomnianym przedziale czasowym nie świadczy ona usługi leasingu, przez co nie powstaje po jej stronie obowiązek podatkowy w VAT oraz konieczność wystawienia faktury.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w wydanej interpretacji stwierdził, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe (ILPP1/443-814/13-4/MK), a Wojewódzki Sąd Administracyjny oddalił skargę spółki na interpretację indywidualną (sygn. akt I SA/Po 363/14). Innego zdania był Naczelny Sąd Administracyjny.

Zdaniem NSA

Jak podaje Dziennik Gazeta Prawna, Obowiązek podatkowy powstanie z datą wystawienia faktury, nie później jednak niż z upływem terminu płatności określonego w nowym harmonogramie opłat leasingowych.

Co więcej, jak podkreślał sędzia NSA Arkadiusz Cudak, kwestia obowiązku podatkowego nie może być rozpatrywana retrospektywnie. Nie można na podatnika nakładać obowiązku, by antycypował, że rozwiązana umowa zostanie wznowiona, i zawczasu rozliczał VAT tak, jakby nie było przerwy. Taki obowiązek byłby nie do zrealizowania – czytamy na portalu rp.pl.

Wyrok NSA jest prawomocny (sygn. akt I FSK 258/15).